Έσδρας

(5ος αι. π.Χ.). Βιβλικό πρόσωπο. Ιερέας των Ιουδαίων και νομοδιδάσκαλος. Γεννήθηκε κατά την αιχμαλωσία της Βαβυλώνας και μαζί με τον Νεεμία συνετέλεσε στη θρησκευτική, πολιτική και κοινωνική οργάνωση των Ιουδαίων που επέστρεψαν από την αιχμαλωσία. Η ιουδαϊκή παράδοση αποδίδει στον Έ. τη συγκρότηση του κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης, γεγονός που αμφισβητούν οι νεότεροι. Με το όνομα του Έ. υπάρχουν τρία βιβλία: Πρωτοκανονικό βιβλίο Έ. και ΝεεμίαΈ. B’. Αρχικά είχε τον τίτλο Έ. και ήταν ενιαίο βιβλίο. Η ελληνική όμως μετάφραση των Εβδομήκοντα και διαμέσου αυτής η Βουλγάτα, επέφεραν τη διαίρεση του βιβλίου. Υπόθεση του βιβλίου είναι η παλινόρθωση και η ανασυγκρότηση της ιουδαϊκής κοινότητας κατά τα πρώτα εκατό χρόνια μετά την επιστροφή των Ιουδαίων από τη βαβυλωνιακή αιχμαλωσία. Συντάχθηκε πιθανόν από τον Έ. κατά το δεύτερο μισό του 5ου αι. π.Χ. Η διήγηση του βιβλίου διαφωτίστηκε από τους παπύρους, που βρέθηκαν στην Άνω Αίγυπτο. Είναι γραμμένο στα εβραϊκά, υπάρχουν όμως και μερικά σημαντικά αποσπάσματα στην αραμαϊκή γλώσσα. Δευτεροκανονικός Έ. Στη μετάφραση των Εβδομήκοντα έχει τον τίτλο Έ. A’Ιερεύς και στη ΒουλγάταΈ. III. Το περιεχόμενό του αναφέρεται στη θρησκευτική ιστορία της ιουδαϊκής θεοκρατίας από τη μεταρρύθμιση του Ιωσία, βασιλιά του Ιούδα έως τη μεταρρύθμιση του Έ. Το βιβλίο πιθανόν γράφτηκε κατά τον 4o αι. π.Χ. Το έχει περιλάβει ο Αλεξανδρινός κανόνας της Παλαιάς Διαθήκης. Απόκρυφος Έ.Έ. IV. Ονομάζεται και Αποκάλυψις του Έ., επειδή περιέχει 7 οράματά του για το μέλλον. Έχει γραφτεί στα εβραϊκά, κατά τα τέλη του 1ου αι. π.Χ. Το βιβλίο δέχθηκε χριστιανική επεξεργασία και σώζεται σε παλιές μεταφράσεις. Από ιστορική άποψη είναι πολύ αξιόλογο βιβλίο.